Green Deal Anders Verpakt

Wie neemt deel?

Waarom deze Green Deal?

Er komen steeds meer eenmalige verpakkingen op de markt. De afgelopen 10 jaar is de hoeveelheid huishoudelijke eenmalige verpakkingen met 10 % gestegen, de bedrijfsmatige eenmalige verpakkingen zijn met 4 % gestegen. Zo kwamen er in 2019 in België ongeveer 877.000 ton huishoudelijke verpakkingen op de markt en 750.000 ton bedrijfsmatige verpakkingen. Bij bedrijfsmatige verpakkingen worden in meer dan 4 op 5 verpakkingstoepassingen herbruikbare verpakkingen ingezet. Het gebruik van herbruikbare verpakkingen neemt daar toe. Bij huishoudelijke verpakkingen is sprake van een stabilisatie van het gebruik van herbruikbare verpakkingen.

De impact van de COVID-crisis op de hoeveelheid verpakkingen is nog niet gekend, maar er is ongetwijfeld een sterke toename aan verkoop online en take away. Hoewel er reeds grote vooruitgang is geboekt bij de selectieve inzameling en recyclage van verpakkingen, en dat er een ontkoppeling is tussen de hoeveelheden verpakkingen die op de markt werd gebracht en de BBP (bron: Fost Plus), zien we nog steeds dat er nog te veel eenmalige verpakkingen in het zwerfvuil of het restafval terechtkomen, bestemd voor verbranding.
 

Willen we komen tot een circulaire economie, dan moeten we duurzamer gaan omspringen met onze grondstoffen. Preventie, en meer bepaald het weglaten van de verpakking, en hergebruik van verpakkingen zijn hiervoor een deel van de oplossing.  

Dankzij het Green Deal-instrument kunnen door de ketensamenwerking proefprojecten op grotere schaal tot stand komen, zodat een bredere groep van klanten (zowel B2B als B2C) de kans krijgt om tijdens hun reguliere aankopen een keuze te maken voor het product met minder eenmalige verpakkingen, zonder dat ze zich daarvoor moeten richten op een specifieke niche. 

Verpakkingen zijn belangrijk

Focus op preventie en hergebruik van verpakkingen

In een circulaire economie worden materiaalkringlopen maximaal gesloten waarbij het gebruik van primaire grondstoffen zoveel mogelijk wordt vermeden en de waarde van de materialen zoveel en zo lang mogelijk wordt behouden. In dit kader van duurzaam omspringen met onze grondstoffen willen we in deze Green Deal de focus verleggen van meer inzameling en recyclage naar meer aandacht voor andere distributie- en consumptiemodellen gericht op anders verpakken en een reductie van eenmalige verpakkingen, met een globale reductie van de milieu-impact als gevolg. We richten ons in deze Green Deal specifiek op de twee bovenste treden van de prioriteitenladder van Lansink, namelijk preventie en hergebruik van verpakkingen.  

Vertaald naar de R-lijsten ontstaan bij de opgang van de circulaire economie richten we ons meer specifiek op Refuse (R0), Rethink (R1), Reduce (R2) en Re-use (R3), rekening houdend met het feit dat we de verpakking hierbij bekijken op ketenniveau en niet op productniveau. In het kader van deze Green Deal wordt preventie immers begrepen als het volledig weglaten van een (eenmalige) verpakking. Het gaat niet over de vermindering van het gewicht van de verpakkingen (kwantitatieve preventie) of de vermindering van schadelijke stoffen in verpakkingen (kwalitatieve preventie). 



Het fundamenteel herdenken van diensten en verpakkingen en de systemen waarin die worden toegepast staat hierbij centraal.  

Kapstokken binnen het beleid 

De Green Deal Anders Verpakt is opgenomen in het Verpakkingsplan 2.0 en het Uitvoeringsplan Kunststoffen die beiden zijn goedgekeurd door de Vlaamse Regering. De Green Deal wordt ook opgenomen in het zwerfvuilcharter dat binnenkort zal ondertekend worden door de Minister en verschillende vertegenwoordigers van de industrie en de lokale besturen om een antwoord te bieden op de zwerfvuilproblematiek.  

De Green Deal Anders Verpakt is een voorloper op verschillende Europese doelstellingen. Zo zijn verpakkingen opgenomen in het nieuwe actieplan circulaire economie dat de Commissie verplicht om de verpakkingsrichtlijn te herzien. Hierbij moet onder meer extra aandacht gaan naar een vermindering van (overtollige) verpakking en verpakkingsafval. Ook kadert deze Green Deal in de doelstellingen van de SUP-richtlijn die een vermindering nastreeft van bepaalde eenmalige plastic producten zoals bijvoorbeeld voedingsrecipiënten.