Interview met Bart Neyt van Bpost

Interview met Bart Neyt, Project Manager Innovative Solutions & Development bij BPOST over de GDAV en het BPOST-project rond herbruikbare verpakkingen in B2C.

Dag Bart, allereerst bedankt voor je tijd! Zou je eens wat meer kunnen vertellen over hoe het project rond de herbruikbare verpakking, waarbij het retourproces via het netwerk van rode brievenbussen verloopt, is tot stand gekomen.

Het idee is ontstaan tijdens Corona, toen de grote stijging van e-commerce veel verpakkingsafval met zich meebracht. We stelden ons toen de vraag of de omdoos niet kon weggelaten worden, of hoe een herbruikbare verpakking er moest uitzien en welk proces daarvoor geschikt zou zijn. Na intern pitchen bij de directie leken de geesten stilaan rijp om dit verder te exploreren bij de start van de Green deal Anders Verpakt (GDAV), waardoor het voor BPOST een goed moment was om in te stappen. 
Voor een aantal producten zou je kunnen argumenteren dat je de omdoos kan weglaten (bv. koffiemachines die al in een doos verpakt zitten) wanneer je over degelijke bestemmingslabels beschikt en het in bestaande sorteermachines past. Maar voor meerdere producten (Multi colli’s) dienen deze sowieso gegroepeerd te worden in een omdoos.
Daaruit ontstond in eerste instantie het brievenbussenproject. 
Na een benchmarking van de bestaande markt knutselden we zelf een MVP = Minimum Viable Product in elkaar en stelden we uiteindelijk 4 oplossingen voor, waarbij het Hipli concept na een marktonderzoek als meest intuïtief concept voor de klant en consument werd gekozen. Daar werd in eerste instantie een test via het rode brievenbussenproject opgezet, die dagelijks geleegd worden. We maken dus gebruik van het bestaande postale netwerk waarbij we enkel een beperkte extra manipulatiekost moeten aanrekenen voor het uitsorteren van de herbruikbare verpakking en het terugsturen naar de eigenaar/verdeler van de verpakkingen. BPOST doet in die zin dienst als logistieke partij die het retourproces verzorgt, maar zich niet bezighoudt met zaken zoals hoe de consumenten aan te moedigen om het terugzenden te stimuleren via systemen zoals bv. statiegeld.

 
Dat is duidelijk, dank je. Hoe is de implementatie dan uiteindelijk verlopen? Ging dat makkelijk of tegen welke problemen liep je aan?

Dat ging uiteindelijk vrij makkelijk. We maakten immers gebruik van een bestaand proces waaraan kleine aanpassingen of toevoegingen moesten gebeuren. Denk bijvoorbeeld aan het uitsorteren van de producten uit de ophalingen uit de rode brievenbus, of ervoor zorgen dat alleen het correcte label voor terugverzending naar de beheerder van de herbruikbare verpakkingen leesbaar blijft. Die processen verschillen een beetje per type herbruikbare verpakking, ze zijn bijvoorbeeld anders bij RE-Zip gecommercialiseerd door Raja Pack waar we nu ook mee werken dan bij Hipli en dat moet aan de operatoren vanzelfsprekend getraind worden.
Logistiek werkt alles en zijn we klaar voor implementatie en upscaling. Voorlopig is het wachten op volumes van de grote webshops. Die twijfelen vaak nog om verschillende redenen zoals: is dit de juiste stap en rechtvaardigt die de investeringen (bv. aanpassing picking proces en check-out webshop), is het de juiste type verpakking (zak of doos, met welke sluiting,…) , gaat de consument  niet afhaken? Daardoor zijn het nu vooral kleinere lokale spelers (bv. Chocolatiers, Bio zaken) die zelf de weg naar BPOST vinden.

Wat moet er dan gebeuren volgens jou om grotere spelers de stap naar herbruikbare verpakkingen te doen zetten?
Daar bestaan verschillende mogelijkheden. Er zijn strekkingen die spreken van een wettelijke verplichting. Een andere strekking denkt eerder aan een budget voor een beperkte tijd door bv. de overheid om een gerichte campagne te voeren en/of de extra kosten bij te passen.

Zijn er nog andere struikelblokken die je ziet waar we het nog niet over gehad hebben?

Een grote vraag die nog moet beantwoord worden is hoe het businessmodel eruit gaat zien waarbij er een win-win is voor de 4 grote stakeholders in het proces: de consument, de webshop, de partij die de herbruikbare verpakkingen beheert en het bedrijf dat de logistiek verzorgt. Een succesvol business model zorgt ervoor dat bij de consument een gedragsverandering plaatsvindt om herbruikbare verpakkingen altijd te retourneren.

Zijn jullie van plan om verdere stappen te zetten na dit project?

We hebben gepland om in de toekomst te gaan kijken naar een retoursysteem voor grotere verpakkingen die niet meer in de rode brievenbus passen.  Daarvoor gaan we echter een ander retourproces dan via de rode brievenbussen moeten opzetten en gezien dit waarschijnlijk met grotere kosten gepaard zal gaan, dient ook hier een zorgvuldig businessmodel ontwikkeld te worden dat mogelijk verschilt naargelang de waarde van de producten.

Tot slot: Hoe heb je het hele traject van de GDAV ervaren?

Het was om vele redenen een interessant traject. Niet alleen omwille van de vele workshops en thematische events. Maar de GDAV slaagde erin een groot netwerk te creëren in een informele sfeer, waarbij veel ideeën konden uitgewisseld worden en veel bruggen voor mogelijke samenwerking tussen deelnemende bedrijven konden gebouwd worden.

Da’s een fijne noot om op te eindigen Bart. Dan bedanken we jou niet alleen voor dit interview maar ook voor je enthousiaste deelname aan de GDAV!